Hornblenda jest inokrzemianem amfibol minerały, które są dwoma rodzajami minerałów hornblendy. Są to ferrohornblenda i magneziohornblenda. Są izomorficzną mieszaniną trzech cząsteczek; krzemian wapniowo-żelazowo-magnezowy, krzemian glinowo-żelazowo-magnezowy i krzemian żelazowo-magnezowy. Nazwą hornblenda określa się grupę minerałów, które można od siebie odróżnić jedynie na podstawie szczegółowej analizy chemicznej. Dwie hornblendy członów końcowych – bogata w żelazo blenda ferrohornowa i bogata w magnez blenda magneziohornowa – są bogate w wapń i mają jednoskośną strukturę krystaliczną. Inne elementy, jak np chrom, tytan, nikiel, może również pojawić się w strukturach krystalicznych grupy. Stężenia tych pierwiastków są wskaźnikiem stopnia metamorficznego minerału. Próbki są koloru zielonego, ciemnozielonego lub brązowozielonego do czarnego. Kryształy są zwykle łopatkowe i niezakończone i często mają pseudosześciokątny przekrój poprzeczny. Dobrze uformowane kryształy mają krótkie lub długie pryzmaty. Występują również jako rozszczepialne masy i grupy promieniujące. Minerał tworzy się w Skały metamorficzne, zwłaszcza gnejsy, łupki hornblendowe, amfibolity oraz bogate w magnez i żelazo skały magmowe.
Imię: Słowo to pochodzi od niemieckiego rogu i blendy i oznacza „oszukiwać” poprzez aluzję do jego podobieństwa w wyglądzie do elementów metalowych minerały rudy.
Stowarzyszenie Ferrohornblenda: Hedenbergit (granit); biotyt, epidot, albitowy, kwarc (amfibolit)
Magnesio-hornblenda: kwarc, ortoklazę, plagioklaz, biotyt, magnetyt, apatyt (granit).
Polimorfizm i serie: Tworzy szereg z magneziohornblende (Magnesio-hornblende). Tworzy serię z ferrohornblende (Ferro-hornblende)
Grupa Mineralna: Supergrupa amfiboli
Spis treści
Właściwości chemiczne
| Klasyfikacja chemiczna | Minerał krzemianowy |
| Ogólna formuła | (Ca,Na)2–3(Mg,Fe,Al)5(Al,Si)8O22(OH,F)2. |
| Ferro-hornblenda | {Ca2}{Fe2+4Al}(AlSi7O22)(OH)2 |
| Magnesio-hornblenda | {Ca2}{Mg4Al}(AlSi7O22)(OH)2 |
| Typowe zanieczyszczenia | Ti, Mn, Na, K |
Właściwości fizyczne Hornblendy
| Kolor | Zwykle czarny, ciemnozielony, ciemnobrązowy |
| Smuga | Biała, bezbarwna – (krucha, często pozostawia resztki po depilacji zamiast smug) |
| Połysk | Ciała szklistego |
| Łupliwość | Dwa kierunki przecinające się pod kątem 124 i 56 stopni |
| Przeźroczystość | Półprzezroczysty do prawie nieprzezroczystego |
| Twardość Mohsa | 5 do 6 |
| System krystaliczny | Jednoskośny |
Właściwości optyczne żelazohornblendy
| Kolor / Pleochroizm | Pleochroik w różnych odcieniach zieleni i brązu. W PPL cienka część Hornblendy ma kolor od żółtozielonego do ciemnobrązowego. Odmiany zielone mają zwykle X = jasnożółto-zielony, Y = zielony lub szarozielony i Z = ciemnozielony. Odmiany brązowawe mają X=zielonkawo-żółty/brązowy, Y=żółty do czerwonawo-brązowego i Z=szary do ciemnobrązowego. |
| 2V: | Zmierzone: od 12° do 76°, obliczone: od 30° do 62° |
| Wartości RI: | nα = 1.687 – 1.694 nβ = 1.700 – 1.707 nγ = 1.701 – 1.712 |
| Znak optyczny | Dwuosiowy (-) |
| Dwójłomności | δ = 0.014 - 0.018 |
| Ulga | Wysoki |
| Dyspersja: | r > v lub r < v |
| Wygaśnięcie | Symetryczna do dekoltów |
| Cechy wyróżniające | Dekolty pod kątem 56 i 124 stopni tworzą wyrazisty charakter diament kształt w przekroju. Hornblendę można łatwo pomylić biotyt. Czynnikami wyróżniającymi są brak wymierania oczu ptaków i dwa wyraźne podziały. Proste łączenie bliźniacze jest stosunkowo powszechne. Pokrój kryształów i łupliwość odróżniają hornblendę od ciemnych piroksenów. |
Właściwości optyczne magnezu-hornblendy
| Kolor / Pleochroizm | Pleochroik w różnych odcieniach zieleni i brązu. W PPL cienka część Hornblendy ma kolor od żółtozielonego do ciemnobrązowego. Odmiany zielone mają zwykle X = jasnożółto-zielony, Y = zielony lub szarozielony i Z = ciemnozielony. Odmiany brązowawe mają X=zielonkawo-żółty/brązowy, Y=żółty do czerwonawo-brązowego i Z=szary do ciemnobrązowego. |
| 2V: | Zmierzone: od 66° do 85°, obliczone: od 58° do 88° |
| Wartości RI: | nα = 1.616 – 1.680 nβ = 1.626 – 1.695 nγ = 1.636 – 1.700 |
| Znak optyczny | Dwuosiowy (-) |
| Dwójłomności | δ = 0.020 |
| Ulga | Umiarkowanego |
| Dyspersja: | r > v lub r < v |
| Wygaśnięcie | Symetryczna do dekoltów |
| Cechy wyróżniające | Rozcięcia pod kątem 56 i 124 stopni, które w przekroju poprzecznym tworzą charakterystyczny kształt rombu. Hornblendę łatwo pomylić z biotytem. Czynnikami wyróżniającymi są brak wymierania oczu ptaków i dwa wyraźne podziały. Proste łączenie bliźniacze jest stosunkowo powszechne. Pokrój kryształów i łupliwość odróżniają hornblendę od ciemnych piroksenów. |
Występowanie Hornblendy
Jest powszechnym składnikiem wielu minerałów magmowych i metamorficznych skały jak na przykład granit, sjenit, dioryt, gabro, bazalt, andezyt, gnejs i łupek.
Jest głównym minerałem amfibolitów. Bardzo ciemnobrązowe do czarnych hornblendy zawierające tytan są zwykle nazywane hornblendami bazaltowymi, ponieważ zwykle są składnikiem bazaltu i skał pokrewnych. Hornblende łatwo zastępuje chloryt i epidot.
Rzadki rodzaj hornblendy zawiera mniej niż 5%. żelazo tlenek, ma kolor od szarego do białego, a Edenit nosi nazwę Edenite w hrabstwie Orange w stanie Nowy Jork.
Występowanie Magnesio-hornblendy: Powszechnie spotykany w amfibolitach, łupkach i pegmatytowym gabro alkalicznym. Również ze spawanych tu®, granodiorytów, granitów i tonalitów.
Występowanie żelazohornblendy: Z granitów, granodiorytów i metabazaltów; powszechne w amfibolitach i łupkach. Jako felgi reakcyjne na hedenbergicie żelazoanowym.
Używa obszaru
Jest to najobficiej występujący minerał w skale znany jako amfibolit, który ma wiele zastosowań.
- Kruszony i stosowany jako podsypka do budowy dróg i kolei.
- Został wycięty w celu użycia go jako kamienia wymiarowego.
- Elementy najwyższej jakości są cięte, polerowane i sprzedawane pod nazwą „czarny granit” do stosowania jako elewacje budynków, płytki podłogowe, blaty i do innych zastosowań architektonicznych.
- Wykorzystano go do oszacowania głębokości krystalizacji skał plutonicznych. Te z niskim aluminium zawartości są związane z krystalizacją na małej głębokości, podczas gdy te o wysokiej zawartości glinu są związane z większą głębokością krystalizacji. Informacje te są również przydatne do zrozumienia krystalizacji magmy i badań minerałów.
Dystrybucja
Magnesio-hornblenda
Bardzo rozpowszechnione. Kilka potwierdzonych miejscowości to:
- na Wezuwiuszu i Monte Somma w Kampanii we Włoszech.
- W granitowych batolitach szkockich wyżyn; Alpy Szwajcarskie i Włoskie; Góry Harz, Niemcy; Finlandia i Szwecja.
- W batolitach południowej Kalifornii i Sierra Nevada, Kalifornia, USA.
- Powszechne w Japonii.
Ferro-hornblenda
Bardzo rozpowszechniony, ale w wielu źródłach lokalnych brakuje kwalifikujących się analiz chemicznych. Kilka historycznych miejsc, w których można znaleźć dobrze skrystalizowany materiał, obejmuje:
- na Monte Somma i Wezuwiusz w Kampanii we Włoszech.
- Z Pargas w Finlandii.
- W Kragero, Arendal i wokół Langesundsfjordu w Norwegii.
- Z Bliny i Schimy w Czechach.
- W USA z Franklin and Sterling Hill, Ogdensburg, Sussex Co., New Jersey; z Edwards, Pierrepont i Gouverneur, St. Lawrence Co., Nowy Jork.
- Z Bancroft, Pakenham i Eganville, Ontario, Kanada.
- Z Broken Hill w Nowej Południowej Walii w Australii.
Referencje
- Bonewitz, R. (2012). Skały i minerały. wydanie 2. Londyn: Wydawnictwo DK.
- Handbookofmineralogy.org. (2019). Podręcznik Mineralogia. [online] Dostępne pod adresem: http://www.handbookofmineralogy.org [dostęp: 4 marca 2019 r.].
- Mindat.org. (2019). Orpiment: Informacje o minerałach, dane i lokalizacje.. [online] Dostępne pod adresem: https://www.mindat.org/ [dostęp. 2019].
- Smith.edu. (2019). Nauki o Ziemi | Kolegium Smitha. [online] Dostępne pod adresem: https://www.smith.edu/academics/geosciences [dostęp: 15 marca 2019 r.].
