Nauka o geologii

Tworzenie się skał magmowych składa się z kilku etapów:

1. Generacja Magmy: Magma powstaje w wyniku częściowego stopienia skał w skorupie i płaszczu Ziemi. Może to być spowodowane czynnikami takimi jak wysokie temperatury, zmiany ciśnienia i wprowadzenie substancji lotnych (woda, gazy), które obniżają temperaturę topnienia minerały.
2. Migracja magmy: Magma, będąca mniej gęsta niż otaczająca skała, unosi się przez skorupę i może gromadzić się w komorach magmowych pod powierzchnią. Komory te mogą mieć różną wielkość, od małych kieszeni po masywne zbiorniki.
3. Chłodzenie i zestalanie: Gdy magma przemieszcza się w kierunku powierzchni lub pozostaje uwięziona w komorach, zaczyna się ochładzać. W miarę ochładzania minerały w magmie zaczynają krystalizować i tworzyć stałe struktury. Szybkość chłodzenia wpływa na wielkość powstałych kryształów mineralnych. Szybkie ochłodzenie, widoczne na powierzchni Ziemi, prowadzi do powstania drobnoziarnistych skał, podczas gdy wolniejsze chłodzenie w głębi Ziemi skutkuje powstaniem większych kryształów.
4. Wytłaczanie i intruzja: Jeśli magma dotrze do powierzchni Ziemi, nazywa się ją lawą. Kiedy lawa wybucha z wulkan, szybko się ochładza i tworzy wulkaniczne lub wylewne skały magmowe. Jeśli magma pozostanie uwięziona pod powierzchnią i tam ostygnie, tworzy natrętne lub plutoniczne skały magmowe.

Znaczenie w geologii i historii Ziemi:

1. Historia geologiczna: Skały magmowe dostarczają kluczowych informacji na temat historii geologicznej Ziemi. Kompozycja, mineralogiai tekstura skał magmowych mogą ujawnić informacje o warunkach i procesach, jakie panowały podczas ich powstawania. Badając wiek tych skał za pomocą technik datowania radiometrycznego, geolodzy mogą ustalić oś czasu przeszłej aktywności wulkanicznej i wydarzeń tektonicznych.
2. Tektonika płyt: Skały magmowe odgrywają znaczącą rolę w teorii tektoniki płyt. Wiele skał magmowych jest powiązanych z granicami płyt, gdzie następuje powstawanie magmy i aktywność wulkaniczna w wyniku ruchu i interakcji płyt tektonicznych. Rozmieszczenie skał magmowych na całym świecie dostarcza dowodów na ruch kontynentów oraz otwieranie i zamykanie basenów oceanicznych.
3. Zasoby mineralne: Niektóre skały magmowe, np granit i bazalt, są wykorzystywane jako cenne materiały budowlane. Dodatkowo procesy magmowe przyczyniają się do powstawania złoża minerałów, w tym cenne rudy, takie jak miedź, złoto, nikiel.
4. Rekonstrukcja paleoklimatu: Erupcje wulkanów uwalniają do atmosfery gazy i cząsteczki, wpływając na klimat Ziemi. Badając mineralogię i chemię starożytnych skał wulkanicznych, badacze mogą wywnioskować warunki atmosferyczne w przeszłości oraz wpływ aktywności wulkanicznej na globalny klimat.

Podsumowując, skały magmowe oferują okno na przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Ziemi. Zapewniają wgląd w procesy geologiczne, aktywność tektoniczną, historię klimatu i cenne zasoby mineralne, które kształtowały ewolucję planety na przestrzeni milionów lat.

Skały magmowe powstają w wyniku krzepnięcia i schładzania stopionego materiału, zwanego magmą lub lawą. Proces formowania składa się z kilku etapów:

1. Generacja Magmy: Magma powstaje głęboko w skorupie ziemskiej lub górnym płaszczu Ziemi w procesie częściowego topnienia. Różne czynniki, takie jak wysoka temperatura, zmiany ciśnienia i obecność substancji lotnych (wody i gazów), mogą przyczyniać się do topnienia skał. Gdy skały się topią, mniej gęste składniki unoszą się, tworząc magmę.
2. Skład magmy: Skład magmy różni się w zależności od skał źródłowych i stopnia częściowego stopienia. Magma składa się głównie z minerałów krzemianowych, które są związkami krzemu i tlenu, a także innych pierwiastków, takich jak aluminium, żelazo, magnez, wapń i potas.
3. Migracja magmy: Magma jest mniej gęsta niż otaczające ją skały, dlatego ma tendencję do przedostawania się przez skorupę ziemską. Może migrować pionowo lub poprzecznie, często gromadząc się w komorach magmowych pod powierzchnią. Komory te mogą być stosunkowo małe, jak te występujące w łukach wulkanicznych, lub bardzo duże, jak w przypadku batolitów.
4. Chłodzenie i zestalanie: W miarę jak magma przemieszcza się w kierunku powierzchni Ziemi lub pozostaje uwięziona w podpowierzchniowych komorach, zaczyna oddawać ciepło swojemu otoczeniu. To chłodzenie powoduje, że minerały w magmie krystalizują i tworzą stałe struktury. Szybkość chłodzenia znacząco wpływa na wielkość kryształów mineralnych. Szybkie chłodzenie, jakiego doświadcza lawa na powierzchni, skutkuje powstaniem drobnoziarnistych skał, podczas gdy powolne chłodzenie pod powierzchnią pozwala na wzrost większych kryształów.
5. Wytłaczanie i intruzja: Jeśli magma dotrze do powierzchni Ziemi, nazywa się ją lawą. Lawa wybucha podczas aktywności wulkanicznej i szybko ochładza się w kontakcie z atmosferą, tworząc wylewne skały magmowe. Skały te mają małe kryształy ze względu na szybki proces chłodzenia. Z drugiej strony, jeśli magma ochładza się i krzepnie pod powierzchnią Ziemi, tworzy natrętne skały magmowe. Skały te tworzą większe kryształy ze względu na wolniejsze tempo chłodzenia. Natrętne skały mogą zostać odsłonięte na powierzchni w wyniku erozji lub wypiętrzenia, odsłaniając elementy takie jak batolity, groble i progi.
6. Klasyfikacja: Skały magmowe są klasyfikowane na podstawie składu mineralnego i tekstury. Pod względem składu skały magmowe można sklasyfikować jako felsowe (bogate w skaleń i krzemionka), pośredni, maficzny (bogaty w magnez i żelazo) lub ultramaficzny (bardzo niska zawartość krzemionki). Tekstura odnosi się do wielkości i rozmieszczenia ziaren mineralnych w skale i może być fanerytowa (widoczne kryształy), afanitowa (mikroskopijne kryształy), porfirowata (duże i małe kryształy), szklista (bez kryształów) lub pęcherzykowa (z pęcherzykami gazu) ).

Podsumowując, powstawanie skał magmowych polega na krystalizacji minerałów z magmy lub lawy. Specyficzny skład, tekstura i położenie tych skał dostarczają cennych informacji na temat procesów geologicznych, aktywności tektonicznej i historii Ziemi.

Skały magmowe są klasyfikowane na podstawie ich składu mineralnego, tekstury i innych cech. System klasyfikacji powszechnie stosowany w geologii dzieli skały magmowe na dwie główne grupy: skały natrętne (plutoniczne) i skały ekstruzyjne (wulkaniczne). Grupy te są dalej podzielone na podstawie składu mineralnego i tekstury. Oto podstawowy przegląd klasyfikacji:

1. Natrętne (plutoniczne) skały magmowe: Skały te powstają z magmy, która ochładza się i krzepnie pod powierzchnią Ziemi. Mniejsza szybkość chłodzenia pozwala na wzrost widocznych kryształów mineralnych. Skały natrętne mają zwykle gruboziarnistą teksturę.

1.1. Granit: Bogaty w kwarc i skaleń, granit jest powszechną natrętną skałą. Jest jasny i często stosowany w budownictwie.

1.2. Dioryt: Dioryt ma skład pośredni między granitem a gabro. Zawiera skaleń plagioklazowy, piroksen, i czasami amfibol.

1.3. Gabbro: Gabbro to skała mafijna złożona głównie z piroksenu i bogatego w wapń skalenia plagioklazowego. To natrętny odpowiednik bazaltu.

1.4. Perydotyt: Perydotyt to skała ultramaficzna złożona z minerałów takich jak oliwin i piroksen. Często można go znaleźć w płaszczu Ziemi.

2. Wylewne (wulkaniczne) skały magmowe: Skały te powstają z lawy wydobywającej się na powierzchnię Ziemi. Szybkie tempo chłodzenia powoduje powstanie drobnoziarnistej tekstury, ale niektóre skały wytłaczane mogą również wykazywać teksturę porfirową, z większymi kryształami (fenokryształami) osadzonymi w drobniejszej matrycy.

2.1. Bazalt: Bazalt to powszechna skała wylewna o ciemnym kolorze i bogata w żelazo i magnez. Często tworzy krajobrazy wulkaniczne i skorupę oceaniczną.

2.2. Andezyt: Andezyt ma skład pośredni pomiędzy bazaltem i dacytem. Zawiera skaleń plagioklazowy, amfibol i piroksen.

2.3. Ryolit: Ryolit to drobnoziarnista skała wulkaniczna bogata w krzemionkę. Jest to wytłaczalny odpowiednik granitu i często ma jasny kolor.

3. Piroklastyczne skały magmowe: Skały te powstają z popiołów wulkanicznych, pyłu i gruzu wyrzucanych podczas wybuchowych erupcji wulkanów. Mogą mieć szeroką gamę kompozycji i tekstur.

3.1. Tuf: Tuf to skała zbudowana ze skonsolidowanego popiołu wulkanicznego. Może różnić się składem i teksturą, w zależności od wielkości cząstek popiołu.

3.2. ignimbryt: Ignimbrite to rodzaj tufu utworzonego z gorących strumieni piroklastycznych. Często ma spawaną teksturę ze względu na wysokie temperatury podczas osadzania.

Należy zauważyć, że klasyfikacja skał magmowych nie ogranicza się tylko do tych przykładów. W każdej kategorii znajduje się wiele rodzajów skał o różnym składzie i fakturze. Ponadto współczesna geologia uwzględnia również analizy mineralogiczne i chemiczne, wraz z kontekstem powstawania skał i historią geologiczną, w celu udoskonalenia klasyfikacji skał magmowych.

Skały magmowe składają się głównie z minerałów, które krystalizują ze stopionego materiału (magmy lub lawy). Skład mineralny skał magmowych odgrywa znaczącą rolę w określaniu właściwości, wyglądu i klasyfikacji skały. Oto kilka powszechnych minerałów występujących w skałach magmowych:

1. Kwarc: Kwarc jest minerałem powszechnie występującym w skałach magmowych, szczególnie w skałach felsowych, takich jak granit i ryolit. Składa się z krzemu i tlenu i często wygląda jak przezroczyste, szkliste kryształy.

2. Skaleń: Skaleń to grupa minerałów, które są niezbędnymi składnikami wielu skał magmowych. Dwa główne typy to:

• Orthoclase Skaleń: Powszechnie występujący zarówno w skałach felsowych, jak i pośrednich, skaleń ortoklazowy może nadawać skałom różowe, czerwonawe lub szare kolory.
• Plagioklaz Skaleń: Plagioklaz występuje częściej w skałach pośrednich i mafijnych. Jego skład może się różnić od odmian bogatych w wapń (wapń) do odmian bogatych w sód (sod), co daje szeroką gamę kolorów.

3. Oliwin: Oliwin to zielony minerał występujący w skałach ultramaficznych, takich jak perydotyt i bazalt. Składa się z magnezu, żelaza i krzemionki.

4. Piroksen: Minerały piroksenowe, np augit i hornblenda, są powszechne w skałach mafijnych i pośrednich. Mają ciemne kolory i są bogate w żelazo i magnez.

5. Amfibol: Minerały amfibolowe, takie jak hornblenda, występują w skałach pośrednich i niektórych skałach mafijnych. Mają ciemniejszy kolor i często są związane z obecnością wody podczas tworzenia się magmy.

6. Biotyt i Moskal: Są to typy mały minerały często występujące w skałach felsowych. Biotyt ma barwę ciemną i należy do grupy minerałów mafijnych, natomiast muskowit ma barwę jasną i należy do grupy minerałów felsowych.

7. Feldspatoidy: Są to minerały podobne w składzie do skalenia, ale zawierające mniej krzemionki. Przykłady obejmują nefelina i leucyt. Występują w niektórych skałach magmowych bogatych w zasady.

8. Magnetyt i Ilmenit: Minerały te są źródłem żelaza i tytan w skałach mafijnych i ultramaficznych.

Specyficzna kombinacja tych minerałów i ich względne proporcje określają ogólny skład mineralny skały magmowej. Skład ten, wraz z teksturą (wielkość ziaren i układ minerałów), pomaga geologom klasyfikować i rozumieć pochodzenie skały oraz historię geologiczną. Ponadto minerały dodatkowe, które występują w mniejszych ilościach, mogą również dostarczyć ważnych wskazówek na temat warunków, w jakich powstała skała.

Seria reakcji Bowena to koncepcja geologiczna wyjaśniająca kolejność krystalizacji minerałów z stygnącej magmy. Został opracowany przez kanadyjskiego geologa Normana L. Bowena na początku XX wieku. Koncepcja ta ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia składu mineralogicznego skał magmowych i powiązań między różnymi typami skał.

Seria reakcji Bowena dzieli się na dwie gałęzie: serię nieciągłą i serię ciągłą. Szeregi te przedstawiają kolejność, w jakiej minerały krystalizują w miarę ochładzania się magmy, przy czym minerały znajdujące się wyżej w szeregu krystalizują w wyższych temperaturach.

Seria nieciągła: Ta seria obejmuje minerały, których skład ulega wyraźnym zmianom podczas krystalizacji z stygnącej magmy. Obejmuje:

1. Seria Ol/Pyx (seria oliwinowo-piroksenowa): Minerały z tej serii to oliwin i piroksen. Oliwin krystalizuje w wyższych temperaturach, a następnie piroksen w niższych temperaturach.
2. Seria plagioklazów Ca: Seria ta obejmuje krystalizację bogatego w wapń skalenia plagioklazowego, takiego jak anortyt. Rozpoczyna się w wyższych temperaturach i trwa w miarę ochładzania się magmy.
3. Na serię plagioklazów: Seria ta obejmuje skalenie plagioklazowe bogate w sód, takie jak albit. Krystalizuje w niższych temperaturach niż plagioklaz bogaty w wapń.

Seria ciągła: Minerały z serii ciągłej mają skład, który zmienia się stopniowo w miarę krystalizacji, tworząc stały roztwór pomiędzy dwoma minerałami będącymi członkami końcowymi. Seria ciągła obejmuje:

1. Seria plagioklazów Ca-Na: Ta seria obejmuje stały roztwór skalenia plagioklazowego bogatego w wapń i sód. W miarę ochładzania się magmy skład plagioklazu stopniowo zmienia się z bogatego w wapń do bogatego w sód.
2. Seria amfibol-biotyt: Minerały z tej serii obejmują amfibol (np. Hornblendę) i mikę biotytową. Skład tych minerałów zmienia się stopniowo wraz z chłodzeniem.
3. Seria Na-K Skaleń: Seria ta obejmuje stały roztwór pomiędzy skaleniem bogatym w sód i bogaty w potas. W miarę ochładzania się magmy skład zmienia się z bogatego w sód w bogaty w potas.

Koncepcja serii reakcji Bowena pomaga wyjaśnić, dlaczego pewne minerały powszechnie występują razem w określonych typach skał magmowych. Gdy magma ochładza się, minerały krystalizują w przewidywalnej kolejności na podstawie ich temperatury topnienia i składu chemicznego. Ma to istotne implikacje dla zrozumienia ewolucji mineralogicznej magm, powstawania różnych typów skał oraz procesów zachodzących w skorupie i płaszczu ziemskim.

Skały magmowe mogą tworzyć się w różnych środowiskach, z których każde zapewnia odrębne warunki wpływające na rodzaj skały, która się rozwija. Podstawowymi środowiskami powstawania skał magmowych są:

1. Inwazyjne środowiska: W takich środowiskach magma ochładza się i krzepnie pod powierzchnią Ziemi, powodując powstawanie natrętnych lub plutonicznych skał magmowych.
   • Batolity: Duże masy magmy, które zastygają głęboko w skorupie ziemskiej, tworzą batolity. Mogą one obejmować rozległe obszary i często składają się z gruboziarnistych skał, takich jak granit.
   • Dyby: Podobnie jak batolity, ale o mniejszych rozmiarach, osady również składają się z gruboziarnistych skał natrętnych i zwykle znajdują się w pobliżu batolitów.
   • Groble: Groble to tabelaryczne wtargnięcia, które przecinają istniejące warstwy skalne. Często mają drobnoziarnistą teksturę ze względu na szybkie chłodzenie w wąskich przestrzeniach.
   • Parapety: Parapety to poziome wtargnięcia, które wnikają pomiędzy istniejące warstwy skał. Mają również zwykle drobnoziarnistą teksturę ze względu na ich małą głębokość i wolniejsze chłodzenie.
2. Środowiska wytłaczające: W takich środowiskach lawa wypływa na powierzchnię Ziemi, szybko się ochładza i zestala, co prowadzi do powstania wylewnych lub wulkanicznych skał magmowych.
   • Szyszki wulkaniczne: Powstają one w wyniku nagromadzenia materiałów wulkanicznych, takich jak lawa, popiół i gruz piroklastyczny. Różne rodzaje skał wylewnych można powiązać z różnymi typami stożków wulkanicznych, takimi jak tarcza wulkany (lawa bazaltowa) i stratowulkany (lawa andezytowa do lawy ryolitowej).
   • Płaskowyże lawowe: Potężne erupcje wulkanów mogą prowadzić do gromadzenia się grubych warstw lawy pokrywających rozległe obszary, tworząc płaskowyże lawowe. Te płaskowyże często składają się z lawy bazaltowej.
   • Wyspy wulkaniczne: Aktywność wulkaniczna występująca pod wodą może prowadzić do powstawania wysp wulkanicznych. Wyspy te są zazwyczaj zbudowane z wylewnych skał, takich jak bazalt.
3. Środowiska piroklastyczne: W takich środowiskach eksplozje wulkanów wytwarzają popiół, bomby wulkaniczne i inne materiały piroklastyczne, które gromadzą się i krzepną.
   • Kotły: Duże eksplozje wulkanów mogą spowodować zawalenie się szczytu wulkanu i utworzenie kaldery. Kalderę można następnie wypełnić popiołem, tworząc skały magmowe złożone z materiałów piroklastycznych.
   • Pierścienie Tuff i Maars: Wybuchowe erupcje wulkanów w tych środowiskach powodują wyrzucanie materiałów piroklastycznych, które tworzą pierścienie tufu (skonsolidowanego popiołu) wokół otworu wentylacyjnego. Maary to płytkie kratery wulkaniczne powstałe w wyniku wybuchowych interakcji między magmą a wodami gruntowymi.

Konkretny rodzaj skał magmowych, które tworzą się w każdym środowisku, zależy od takich czynników, jak skład magmy, szybkość chłodzenia, ciśnienie, obecność wody i otaczający kontekst geologiczny. Badając skały magmowe powstałe w różnych środowiskach, geolodzy mogą uzyskać wgląd w historię geologiczną Ziemi, procesy tektoniczne i warunki panujące w różnych okresach.

Skały magmowe mają duże znaczenie gospodarcze ze względu na zróżnicowany skład mineralny, trwałość i przydatność budowlaną, a także rolę w tworzeniu cennych minerałów. depozyty. Oto kilka sposobów, w jakie skały magmowe wpływają na gospodarkę:

1. Materiały budowlane: Wiele skał magmowych wykorzystuje się jako materiały budowlane ze względu na ich trwałość i estetykę. Na przykład granit i bazalt są powszechnie stosowane jako kamienie wymiarowe w budynkach, pomnikach, blatach i do celów dekoracyjnych.
2. Skruszony kamień: Kruszone skały magmowe, takie jak bazalt i granit, są wykorzystywane jako kruszywo w betonie, budowie dróg i podsypce kolejowej. Materiały te zapewniają wytrzymałość i stabilność konstrukcji i sieci transportowych.
3. Złoża minerałów: Z niektórymi rodzajami skał magmowych związane są cenne złoża minerałów. Na przykład skały mafijne i ultramaficzne mogą zawierać złoża cennych minerałów, takich jak chromit, platyna, nikiel i miedź.
4. Metale szlachetne i nieszlachetne: Skały magmowe odgrywają rolę w powstawaniu złoża rudy zawierające metale szlachetne, takie jak złoto, srebroi platyna, a także metale nieszlachetne, takie jak miedź, ołów i cynk. Osady te mogą powstawać w wyniku procesów takich jak aktywność hydrotermalna związana z wtargnięciami magmowymi.
5. Kamienie szlachetne: Niektóre skały magmowe zawierają minerały o jakości klejnotów, takie jak granat, cyrkon, topaz. Minerały te są wykorzystywane w biżuterii i innych przedmiotach dekoracyjnych.
6. Złoża wulkaniczne: Skały wulkaniczne, w tym popiół i tuf wulkaniczny, mogą mieć znaczenie gospodarcze jako surowce w takich gałęziach przemysłu, jak ceramika i produkcja szkła oraz jako dodatek do gleby (popiół wulkaniczny) w rolnictwie.
7. Energia geotermalna: Aktywność magmowa przyczynia się do zasobów energii geotermalnej. Magma podgrzewa wodę podziemną, tworząc zbiorniki geotermalne, które można wykorzystać do produkcji czystej i odnawialnej energii.
8. Produkcja metalu: Skały magmowe mogą być źródłem pierwiastków wykorzystywanych do produkcji metali. Na przykład skały magmowe felsyczne mogą zawierać rzadkie pierwiastki, takie jak lit i tantal, które są niezbędne dla współczesnej elektroniki.
9. Przemysł wydobywczy: Wydobywanie skał magmowych do różnych zastosowań, takich jak żwir, piasek i tłuczeń kamienny, wnosi wkład w przemysł wydobywczy i zapewnia materiały do ​​rozwoju infrastruktury.
10. Rekreacja i Turystyka: Unikalne formacje geologiczne, takie jak krajobrazy wulkaniczne, przyciągają turystów i miłośników wypoczynku na świeżym powietrzu. Obszary wulkaniczne często oferują możliwości uprawiania turystyki pieszej, wspinaczki skałkowej i geoturystyki.

Podsumowując, skały magmowe mają znaczenie gospodarcze w budownictwie, rozwoju infrastruktury, górnictwie, produkcji energii i różnych gałęziach przemysłu. Ich różnorodność mineralogiczna i procesy geologiczne przyczyniają się do powstawania cennych zasobów, które napędzają wzrost gospodarczy i rozwój.

Na całym świecie znajduje się kilka godnych uwagi formacji skał magmowych, które ukazują różnorodność geologiczną i historię Ziemi. Oto kilka znaczących przykładów:

1. Giant's Causeway (Irlandia Północna): To miejsce światowego dziedzictwa UNESCO słynie z unikalnych sześciokątnych kolumn bazaltowych, które powstały w wyniku działalności wulkanicznej. Kolumny powstały w wyniku ochłodzenia i kurczenia się strumieni lawy bazaltowej miliony lat temu.
2. Devils Tower (Wyoming, USA): Uderzający monolit złożony z fonolit porfir, Diabelska Wieża jest dobrze znanym przykładem wtargnięcia magmowego. Uważa się, że powstał, gdy magma zestalała się pod ziemią i została później odsłonięta w wyniku erozji.
3. Wezuwiusz (Włochy): Jeden z najsłynniejszych wulkanów na świecie, Wezuwiusz, znany jest z erupcji w roku 79, która pogrzebała starożytne miasto Pompeje. Produkty wulkaniczne i popiół z tej erupcji zachowały struktury i artefakty miasta.
4. Park Narodowy Wulkany Hawaii (Hawaje, USA): Park ten, będący domem dla aktywnych wulkanów, takich jak Kilauea i Mauna Loa, jest świadkiem ciągłej aktywności wulkanicznej. Wypływy lawy i krajobrazy wulkaniczne zapewniają wgląd w procesy geologiczne Ziemi.
5. Shiprock (Nowy Meksyk, USA): Shiprock to szyja wulkaniczna, pozostałość po starożytnym wulkanie, który uległ erozji, pozostawiając po sobie potężny korek wulkaniczny. Jest uważane za święte miejsce przez Naród Navajo.
6. Wulkany Owernii (Francja): Region ten charakteryzuje się łańcuchem uśpionych wulkanów, z których niektóre mają ponad 6 milionów lat. Puy de Dôme to jeden z kultowych szczytów w tej okolicy.
7. Uluru (Ayers Rock) i Kata Tjuta (Olgas) (Australia): Chociaż Uluru i Kata Tjuta nie są wulkanami, są znaczącymi formacjami skalnymi złożonymi z arkozy piaskowiec. Mają znaczenie kulturowe i duchowe dla rdzennej ludności Anangu.
8. Jezioro Kraterowe (Oregon, USA): To ciemnoniebieskie jezioro wypełnia kalderę góry Mazama – wulkanu, który upadł podczas potężnej erupcji tysiące lat temu. Kaldera i znajdujące się w niej jezioro są wynikiem tego zdarzenia wulkanicznego.
9. Wodospad Gullfoss (Islandia): Utworzony nad rzeką Hvítá Gullfoss to kultowy wodospad położony w pobliżu regionu geotermalnego Geysir. Otaczający krajobraz ukazuje aktywność wulkaniczną i geotermalną Islandii.
10. Ayers Rock (Uluru) i Kata Tjuta (Olgas) (Australia): Te masywne formacje z piaskowca nie są wulkaniczne, ale są ważnymi zabytkami i mają znaczenie kulturowe dla rdzennej ludności Anangu.

Formacje te podkreślają różnorodne sposoby, w jakie procesy magmowe i historia geologiczna ukształtowały powierzchnię Ziemi, pozostawiając po sobie inspirujące krajobrazy i punkty orientacyjne.